Ρήξη Μηνίσκου: Διάγνωση και θεραπεία

Δρ. Νίκος Γρανίτσας MD – PhD
Χειρουργός Ορθοπεδικός
American Medical Center

Το 1897 οι ιατροί πίστευαν ότι οι μηνίσκοι ήταν υπολείμματα μυός στο γόνατο εκφυλισμένα. Μόλις το 1937 κατάλαβαν ότι είχαν χρησιμότητα στην κίνηση του γόνατος και στην κατανομή φορτίων του μηρού πάνω στην κνήμη. Αργότερα το 1947 συνειδητοποίησαν ότι η μηνισκεκτομή οδηγούσε σε πρόωρη αρθριτική βλάβη του γόνατος.
Οι ιατροί έβρισκαν συναρπαστική την ιδέα να μπορούν να κοιτάξουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα δίχως να το «ανοίξουν».

Το 1809 αναφέρεται το πρώτο ενδοσκόπιο, το οποίο αποτελείτο από απλούς σωλήνες και χρησιμοποιούσε ως φωτεινή πηγή ένα κερί. Το 1853 αναφέρεται το πρώτο κυστεοσκόπιο για έλεγχο του ουροποιητικού συστήματος και το 1919 στην Ιαπωνία χρησιμοποιήθηκε ένα κυστεοσκόπιο για τον έλεγχο του εσωτερικού ενός γόνατος. Τα ενδοσκόπια που χρησιμοποιούνται στην ορθοπεδική στις αρθρώσεις ονομάζονται αρθροσκόπια. Το 1962 έγινε η πρώτη αρθροσκοπική μηνισκεκτομή.

Η επανάσταση στις αρθροσκοπήσεις έγινε την τελευταία εικοσαετία, όπου χρησιμοποιήθηκε η αρθροσκοπική βιντεοκάμερα με αποτέλεσμα τη βελτίωση των χρησιμοποιούμενων τεχνικών.

Σήμερα η αρθροσκοπική αντιμετώπιση βλαβών του μηνίσκου είναι το συχνότερο ορθοπεδικό χειρουργείο. Το γόνατο είναι μια πολύπλοκη ανατομικά άρθρωση και οι μηνίσκοι, οι οποίοι είναι κατά το πλείστον δύο μη αιματούμενοι χόνδροι χρησιμεύουν στην ομαλοποίηση των φορτίων του σώματος κατά την βάδιση στην άρθρωση του γόνατος.

Στην κάμψη- έκταση της αρθρώσεως κινούνται μπρος -πίσω. Είναι εύκολο να υποστούν βλάβη κυρίως στο συνδυασμό κάμψεως του γόνατος με ταυτόχρονη στροφή. Αυτού του είδους οι βλάβες είναι συχνές στις αθλητικές δραστηριότητες και κυρίως στο ποδόσφαιρο.
Ως βλάβη του μηνίσκου θεωρούμε την μερική ή ολική ρήξη αυτού.

Μηνίσκος – Γραφική απεικόνιση

Οι βλάβες χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες στις τραυματικές και στις εκφυλιστικού τύπου (αρθρίτις). Οι τελευταίες απαντώνται συνήθως μεταξύ 50 – 60 ετών και δεν αναφέρεται βίαιος τραυματισμός του γόνατος. Αντιθέτως στις τραυματικές ρήξεις έχουμε ένα ιστορικό τραυματισμού πρόσφατου ή παλαιού καθώς και υδράρθρου (οίδημα).

Στους ασθενείς μου παρομοιάζω την ρήξη του μηνίσκου με ένα μισοσκισμένο χαρτί. Όπως το χαρτί έτσι και ο μηνίσκος, όταν έχει μια ρήξη δεν χάνει την χρησιμότητά του στο γόνατο αλλά περιορίζονται οι ιδιότητές του. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι μπορεί ο πάσχων να έχει ρήξη του μηνίσκου με σχεδόν ελάχιστα συμπτώματα.

Διάγνωση

Η διάγνωση της βλάβης γίνεται πάντοτε με την λήψη ιστορικού του πάσχοντος και την σωστή κλινική εξέταση. Η μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνει την διάγνωση αλλά η αξιοπιστία της κυμαίνεται από 69 – 100%. Αυτό σημαίνει ότι η τελική διάγνωση βγαίνει πάντοτε από τον γιατρό.

Η αντιμετώπιση των βλαβών του μηνίσκου είναι πάντοτε με αρθροσκοπικό χειρουργείο μέσω δύο μικρών οπών (1 cm) στην άρθρωση και ο ασθενής εξέρχεται την ίδια μέρα από το χειρουργείο. Συνήθως γίνεται αφαίρεση της βλάβης του μηνίσκου εκτός από ορισμένες περιπτώσεις όπου μπορεί να γίνει και συρραφή.

Η γνώμη μου είναι ότι δεν χρειάζονται όλες οι ρήξεις μηνίσκων αρθροσκόπηση. Το χειρουργείο καθίσταται απαραίτητο αν οι ενοχλήσεις του γόνατος είναι συχνές και επιμένουσες. Εάν το γόνατο παρουσιάζει περιστασιακά μια ενόχληση όχι σημαντική τότε η απλή μυϊκή ενίσχυση του τετρακεφάλου και του δικεφάλου πιθανώς είναι αρκετή. Μεταξύ 50 και 60 ετών η ρήξη του μηνίσκου συνήθως είναι εκφυλιστικού τύπου. Η αρθροσκόπηση στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει να κάνει μόνο με την αφαίρεση του τμήματος που έχει βλάβη του μηνίσκου αλλά κυρίως με την διόρθωση των εκφυλιστικών βλαβών του γόνατος (οστεοαρθριτικών) και το αποτέλεσμα θα είναι η συντήρηση και η επιμήκυνση της καλής λειτουργίας της αρθρώσεως.
Αρθροπλαστική

Μετά τα 60 και εφόσον οι αρθριτικές αλλοιώσεις του γόνατος είναι έντονες, η σκέψη του ιατρού πρέπει να στραφεί κυρίως στην ολική αρθροπλαστική και λιγότερο στην αρθροσκόπηση. Βεβαίως ακόμα και σε ένα βαρύ αρθριτικό γόνατο δεν είναι λάθος να γίνει αρθροσκόπηση πλην όμως τα αποτελέσματα δεν θα είναι τόσο ικανοποιητικά όσο στην ηλιακή ομάδα μεταξύ των 50 και 60.

Συνοψίζοντας, μέχρι τα 50 χρόνια προτείνω ανεπιφύλακτα διόρθωση του μηνίσκου με αρθροσκόπηση εφόσον οι ασκήσεις τετρακεφάλου δεν καλύπτουν το πρόβλημα. Μεταξύ των ηλικιών 50 και 60 αρθροσκόπηση με ταυτόχρονη διόρθωση των εκφυλιστικών αλλοιώσεων και άνω των 60ετών ολική αρθροπλαστική ή αρθροσκόπηση με καλή ενημέρωση του ασθενούς ως προς το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

1. Φυσιολογικό Γόνατο
(Μηνίσκος)

2. Γόνατο με Βλάβη
(Μηνίσκος)

Επεξήγηση των παραπάνω εικόνων
Στην πρώτη ορθοσκοπική εικόνα, βλέπετε ένα φυσιολογικό γόνατο:
 Ο χόνδρος του μηρού είναι λείος
 Ο μηνίσκος το ίδιο
Στην δεύτερη φωτογραφία δεξιά (μέσα στο περίγραμμα), ο χόνδρος έχει κρόσσια, έχει απωλέσει την στιλπνότητά του, το ίδιο και ο μηνίσκος από κάτω. Η βλάβη, είναι πλέον μόνιμη και το γόνατο πονά.
Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει πάντοτε να αντιμετωπίζεται η ρήξη μηνίσκου, όταν υπάρχει πόνος συνεχιζόμενος και συχνά επεισόδια υδράρθρου.
*Ο Δρ. Νίκος Γρανίτσας, είναι Χειρουργός Ορθοπεδικός με εξειδίκευση σε αντικαταστάσεις αρθρώσεων, αρθροσκοπική χειρουργική, αθλητικές κακώσεις και ειδικότερα στην αντικατάσταση των αρθρώσεων του ισχίου και του γόνατος, με σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές προσπελάσεις και ταχύτατη κινητοποίηση του ασθενούς. Είναι επιστημονικός συνεργάτης του American Medical Center και ανήκει στην επιστημονική ομάδα του Greek Orthopaedic.
Στοιχεία Επικοινωνίας:
Τηλ: +357 99567844
Email: [email protected]
Web: www.greekorthopaedic.gr