Οι παραδόσεις και η ιστορία της Boxing Day!
By Η περίοδος των γιορτών δεν είναι απλά ένα διάστημα ξεκούρασης, ανάπαυσης από τις κάθε είδους υποχρεώσεις αλλά και της ευκαιρίας για οικογενειακές στιγμές χαλάρωσης και χαράς. Μπορεί οι.. γαλοπούλες, το ποτό και οι οικογενειακές συνευρέσεις να δίνουν και να πέρνουν, όμως και η αγωνιστική δράση, στην Αγγλία τουλάχιστον, δεν πάει πίσω! Ανέκαθεν οι μέρες αυτές αποτελούν διάστημα αυξημένων αγωνιστικών υποχρεώσεων, με «κορωνίδα» της την 26η Δεκεμβρίου, γνωστή και ως «Boxing Day» στη Μεγάλη Βρετανία!
Γιατί όμως «Boxing Day»;
Oι εκδοχές, αλλά και οι ερμηνείες για την περίφημη «μέρα του κουτιού» (όπως θα μεταφράζαμε ευθύς στην ελληνική γλώσσα) είναι πολλές, μερικές εκ των οποίων χάνονται ανά τα βάθη των αιώνων! Ήδη από την εποχή του Μεσαίωνα, αρκετούς αιώνες πριν, οι μέρες των Χριστουγέννων αποτελούσαν μέρες σκληρής δουλειάς για τους εκάστοτε υπηρέτες, οι οποίοι βρίσκονταν υπό την δούλεψη των πλούσιων οικογενειών στην Αγγλία, αλλά και γενικότερα στα εδάφη της Βρετανικής Κοινοπολιτείας (κατά μήκους δηλαδή των διάφορων αγγλικών αποικιών). Πολλοί υπηρέτες λάμβαναν ως ανταμοιβή μετά τα Χριστούγεννα δώρα σε κουτιά, τα οποία βέβαια μπορεί να είχαν και φαγητά ή λεφτά που πήγαιναν στις οικογένειες τους, ανήμερα του Αγίου Στεφάνου (δηλαδή στις 26/12), που αποτελεί και μέρα αργίας στις Βρετανικές Νήσους.
Γενικότερα στη Βρετανική Αυτοκρατορία, σε πολλές περιοχές συνηθιζόταν το φαινόμενο να αφήνουν σε διάφορα μεγάλα μεταλλικά κουτιά τρόφιμα που προορίζονταν κυρίως για τις οικονομικά ασθενέστερες οικογένειες, κάτι που εφάρμοζαν κατά περιοχές και οι εκάστοτε εκκλησίες. Το φαινόμενο αυτό μάλιστα αποτελούσε ένα είδος… υποχρέωσης από τους πλουσιότερους υπηκόους της χώρας. Παράλληλα, εκτός κουβέντας δεν τίθεται να τεθεί το γεγονός πως από τον 15ο αιώνα και μετά, την περίοδο των μεγάλων εξερευνήσεων και της αποικιοκρατικής τάσης στην Ευρώπη, οι Άγγλοι ναυτικοί βάλανε και αυτοί το… χεράκι τους σε αυτή την παράδοση.
Θέλοντας να εξασφαλίσουν την ασφαλή επιστροφή τους στα πάτρια εδάφη, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έριχναν σε ένα κουτί που υπήρχε στο κατάστρωμα του εκάστοτε πλοίου, λεφτά, τρόφιμα, αλλά και κάθε είδους πολύτιμα αντικείμενα. Το κουτί αυτό το ευλογούσε κάποιος ιερέας, και σε περίπτωση που οι ναυτικοί επέστρεφαν σώοι και αβλαβείς στα σπίτια τους, το δώριζαν σε κάποια εκκλησία, ώστε το περιεχόμενο του να μοιραστεί σε άπορες οικογένειες της κάθε περιοχής.
Αργία σημαίνει… μπάλα!
Η «μέρα του κουτιού» λοιπόν, ως συνέχεια των Χριστουγέννων μα και αργία για τους Άγγλους, αποτελεί μια ιδανική ευκαιρία για τις οικογένειες και τους φιλάθλους να απολαύσουν ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι μαζί και με τα αγαπημένα τους πρόσωπα! Παλιότερα, το… έθιμο περιλάμβανε αγωνιστική που εξελισσόταν και τις δυο μέρες, δηλαδή στις 25 και 26 Δεκεμβρίου, κάτι που όμως άρχισε να ελαττώνεται από το 1957 και μετά, για να καθιερωθεί ως μέρα αγωνιστικής δράσης η 26η Δεκέμβρη (ενιότε, όπως και φέτος για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχουν ματς και στις 27). Συνηθιζόταν μάλιστα να διεξάγονται παιχνίδια ανάμεσα σε ομάδες γειτονικών πόλεων, ή και τοπικά ντέρμπι, για να μην χρειάζεται το ποδοσφαιρικό κενό να διανύει μεγάλες αποστάσεις! Εν καιρώ βέβαια, η παράδοση αυτή έφθινε, με τις μεταφορές όμως των ποδοσφαιριστών εν έτει 2016 να μην αποτελούν καν πρόβλημα ή ταλαιπωρία χρόνου!
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Βόρειο Ιρλανδία ανέκαθεν διεξαγόταν στις 26/12 το μεγάλο ντέρμπι της χώρας, ανάμεσα στις ομάδες της Λίνφιλντ και της Γκλεντόραν. Κάτι παρόμοιο βέβαια συνέβαινε και στην Σκωτία μα και στην Αγγλία. Αξίζει να σημειωθεί πως το φαινόμενο δεν είναι αμιγώς ποδοσφαιρικό, αφού αγωνιστική δράση υπήρχε και το ράγκμπι και το κρίκετ (όχι μόνο στην Αγγλία αλλά και σε άλλες αγγλοσαξονικές χώρες, όπως η Αυστραλία πχ).
Εκεί που άρχισαν όλα…
Για να φτάσουμε στην απαρχή της παράδοσης αυτής, θα χρειαστεί να ανατρέξουμε στο πολύ μακρινό 1860, εκεί όπου η Σέφιλντ νικούσε την Χάλαμ με σκορ 2-0! Με την διεξαγωγής του πρωταθλήματος (First Division) και επίσημα, από το 1888 και έπειτα, όλο και περισσότερα παιχνίδια θα υπήρχαν την αμέσως επόμενη μέρα μετά τα Χριστούγεννα. Στην παρθενική περίοδο της μεγάλης κατηγορίας στην Αγγλία, η (μετέπειτα πρωταθλήτρια) Πρέστον συνέτριβε την Ντέρμπι Κάουντι, ανήμερα του Αγίου Στεφάνου, ενώ με την πάροδο των δεκαετιών, μια ακόμα αγωνιστική θα «χώραγε» στις 28 Δεκεμβρίου, για να ακολουθήσουν παιχνίδια διάσπαρτα σε μια «διευρυμένη» (αν μπορούμε να την θέσουμε έτσι) αγωνιστική, από τις 31/12 μέχρι και τις 2/1 του εκάστοτε νέου έτους.
Στην γιγάντωση του ποδοσφαιρικού μύθου της σημερινής μέρας βέβαια, συνέβαλλαν έως ένα σημείο και οι ιστορίες για έναν αγώνα ανάμεσα σε Βρετανούς και Γερμανούς στρατιώτες το 1914 – κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο – ανάμεσα στα χαρακώματα της πόλης Ιπρ, στο Βέλγιο. Για ένα βράδυ, οι μεν και οι δεν άφησαν κατά μέρους τα μίση και τα όπλα, ανταλλάσοντας ευχές και δίνοντας μια άλλη, διαφορετική μάχη, εξαιτίας μιας μπάλας ποδοσφαίρου. Όσο και αν για μερικούς αμφισβητείται η αυθεντικότητα της ιστορίας αυτής, για πολλούς Άγγλους αποτελεί μια απόδοση τιμής το να συνεχίζουν στην πορεία των χρόνων το ποδοσφαιρικό έθιμο τις γιορτινές αυτές μέρες!
Η άτυπη παράδοση του πρωταθλητή και του υποβιβασμού!
Παρότι η αγωνιστική δράση της «Boxing Day» δεν αποτελεί ακριβώς τη μισή διαδρομή του πρωταθλήματος, από την εκκίνηση του Αυγούστου και μετά, εντούτοις έχει καθιερωθεί άτυπα ως το σημείο-κλειδί για τις ομάδες που στοχεύουν στον τίτλο. Συγκεκριμένα, από το 1992 μέχρι σήμερα, 14 συνολικά ομάδες που βρέθηκαν στην κορυφή την ημέρα των Χριστουγέννων, κατέκτησαν εν τέλει τον τίτλο του πρωταθλητή τον Μάιο, ενώ στην τρέχουσα χιλιετία, το ποσοστό είναι συντριπτικά υπέρ των εκάστοτε πρωτοπόρων (11 από τις 16 ολοκλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους στην πρώτη θέση).
Για να δούμε αν αυτό αποτελεί έναν… προάγγελο τίτλου για την Τσέλσι, η οποία υποδέχεται σήμερα την Μπόρνμουθ, και ενώ οι Λίβερπουλ και Άρσεναλ την κυνηγάνε από απόσταση έξι βαθμών…
Κάτι παρόμοιο ισχύει και με όσες ομάδες το ξεχωριστό αυτό – από άποψη εορταστικής διάθεσης – διήμερο, στις χαμηλότερες θέσεις της βαθμολογίας. Η «ουραγός» του βαθμολογικού πίνακα σπανίως σώζει την παρτίδα στους επόμενους μήνες, και είναι ένα στοίχημα για την Χαλ (που βρίσκεται τώρα στην 20η θέση με μόλις 11 βαθμούς) να καταφέρει να ανατρέψει τα εις βάρος της προγνωστικά.
Οι αμφισβητήσεις ενάντια στην παράδοση και την ποδοσφαιρική γιορτή
Παρά το γιορτινό κλίμα που επικρατεί στα γήπεδα ανά το Νησί, μεγάλη μερίδα του ποδοσφαιρικού κόσμου αντιτίθεται στην ιδέα των αγώνων αμέσως μετά τα Χριστούγεννα, φαινόμενο που φυσικά δεν συναντάται σε άλλη χώρα της ευρωπαϊκής ηπείρου! Για τους Βραζιλιάνους παίκτες, όπως τόνισε σε δηλώσεις του ο Γκάμπριελ της Άρσεναλ, είναι περίεργο το να παίζουν μπάλα τη συγκεκριμένα μέρα, ενώ έχουν συνηθίσει να περνάνε την περίοδο αυτή με τις οικογένειες τους. Και οι ποδοσφαιριστές άλλωστε είναι άνθρωποι, και παρά τους παχυλούς τους μισθούς, πιθανώς να θέλουν να «ξεκλέβουν» λίγο χρόνο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, όπως όλοι μας.
Οι παραδόσεις πάντως, και δη οι ποδοσφαιρικές, στην Βρετανία δεν είναι για να… σπάνε! Ένα έθιμο βαθιά ριζωμένο στην ποδοσφαιρική κουλτούρα τους, το οποίο χαρίζει βέβαια και στους ποδοσφαιρόφιλους σε όλο τον πλανήτη μαγικές ποδοσφαιρικές στιγμές. Έτσι και φέτος, η Πρέμιερ Λιγκ «στήνεται» στη σέντρα, έτοιμη για μεγάλα παιχνίδια, διατηρώντας την μοναδικότητα της και σεβόμενη την αθλητική της παράδοση όπως μόνο αυτή ξέρει τόσο καλά να κάνει!