Ήταν λύτρωση για τον Γκατλιν αυτή η κούρσα…

Έπεσε στα γόνατα. Σήκωσε τα χέρια του, στη συνέχεια το κεφάλι του και κοίταξε τον γίγαντα. Αυτόν που στεκόταν όρθιος μπροστά του, αυτόν που αποθέωναν όλοι. Κι ας είχε χάσει. Κανείς δεν χάρηκε για τον νικητή. Οι δύο άνδρες αγκαλιάστηκαν. Ο νικητής έμεινε μόνος του στο ταρτάν και ξέσπασε σε κλάματα. Και ο χαμένος έκανε τον γύρο του θριάμβου για να αποθεωθεί.

Προφανώς και πρόκειται για παράδοξο. Στην ιστορία του στίβου δεν έχει υπάρξει άλλος αθλητής, ο οποίος να είναι τόσο… μισητός όσο ο άνθρωπος που το βράδυ του Σαββάτου στο «Ολυμπιακό Στάδιο» του Λονδίνου εκθρόνησε τον Γιουσέιν Μπολτ, αυτός που χάλασε το αποχαιρετιστήριο πάρτι του Τζαμαϊκανού, αυτός που κατάφερε, στα 35 του πια, να γίνει ο μεγαλύτερος σε ηλικία νικητής στην ιστορία των 100 μέτρων.

Κανένα χειροκρότημα κατά την παρουσίαση του, από τα προκριματικά του αγωνίσματος μέχρι τον τελικό. Καμία επιδοκιμασία στο άκουσμα του ονόματός του. Καμία επευφημία για τη νίκη του. Μόνο αποδοκιμασίες και αδιαφορία για τον «κλέφτη», τον «απατεώνα».

Κι, όμως, ο πρώτος άνθρωπος (ανάμεσα στους ελάχιστους) που τον συνεχάρη ήταν ο μεγάλος αντίπαλός του. Ο Μπολτ ήταν αυτός που πλησίασε τον Αμερικανό για να του πει ότι δεν άξιζε τις αποδοκιμασίες. Ο Γκάτλιν έχει συμβιβαστεί με αυτό που εκπροσωπεί. Ή με αυτό που ο κόσμος πιστεύει γι’ αυτόν ότι εκπροσωπεί: είναι το σκοτάδι του αθλητισμού, είναι το κακό, το βρώμικο, το άτιμο.

Από το 2001 που άρχισε να τρέχει σε μεγάλες αγώνες, η πορεία του έχει κηλιδωθεί από εμπλοκή σε σκάνδαλα ντόπινγκ. Από τα 19 του είχε μπλεξίματα. Τότε είχαν ανιχνευθεί στον οργανισμό του αμφεταμίνες, προσκόμισε συνταγή γιατρού στην οποία αναφερόταν ότι έπαιρνε φάρμακα για διαταραχή ελλειμματικής προσοχής. Τιμωρήθηκε με διετή αποκλεισμό, αλλά τελικά πέτυχε άρση της ποινής του.

Χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, στα 22 του, και ένα χρόνο μετά πρώτος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Ελσίνκι. Το κοινό αποθέωνε το νέο αστέρι του παγκόσμιου στίβου. Και τότε όλα άλλαξαν…

Στις 29 Ιουλίου 2006 έγινε γνωστό από την USADA ότι ο Γκάτλιν είχε βρεθεί θετικός τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς (λίγες ημέρες πριν ισοφαρίσει το παγκόσμιο ρεκόρ του Ασάφα Πάουελ, 9.77) στη διάρκεια ελέγχου. «Είμαι αθώος» είπε. Στο δείγμα του, όμως, τα ποσοστά τεστοστερόνης είναι αφύσικα υψηλά. Επιβαρυντικά φαίνεται πως λειτούργησε και το γεγονός ότι προπονητής του ήταν ο Τρέβορ Γκράχαμ, άλλοι οκτώ αθλητές του οποίου (μεταξύ αυτών η Μάριον Τζόουνς και ο Τιμ Μοντγκόμερι) είχαν βρεθεί θετικοί και είχαν αποκλειστεί λόγω χρήσης απαγορευμένων ουσιών. Ο Γκράχαμ κατηγόρησε τον μασέρ του Γκάτλιν ότι του χορήγησε αναβολικά εν αγνοία του, αλλά δεν έπεισε.

Στις 22 Αυγούστου 2006, ο Γκάτλιν συναινεί στην επιβολή οκταετούς αποκλεισμού του από τους στίβους. Κάνει συμφωνία με τις αρχές να συνεργαστεί για την δίωξη του ντόπινγκ και να γλιτώσει τον ισόβιο αποκλεισμό. Τελικά, τον Δεκέμβριο του 2007 τιμωρείται με τετραετή αποκλεισμό. Θα περίμενε απλά να περάσει ο καιρός και να επιστρέψει, γνωρίζοντας ίσως εκ των προτέρων ότι τίποτα πια δεν θα είναι όπως πρώτα.

«Ζητώ συγγνώμη για την αμηχανία, που έθεσα το άθλημα. Αν είμαι ένοχος ή αθώος, πλήρωσα το χρέος μου. Απείχα τέσσερα, σχεδόν πέντε χρόνια από την τους αγώνες, έχασα τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, δύο Παγκόσμια Πρωταθλήματα, έχω χάσει μεγάλα χρηματικά ποσά. Και τώρα πρέπει κάθε πρωί να κλείνω το ξυπνητήρι μου, για να πάω στην προπόνησή μου. Στην αρχή ένιωθα ότι όλα είχαν καταρρεύσει. Είχα σκεφτεί ότι η ζωή μου είχε τελειώσει. Ήταν δύσκολο να αποκτήσω κίνητρα, για να συνεχίσω. Έτσι, έτρεχα γύρω από ένα στάδιο ή ένα 300άρι, προσποιούμενος ότι δεν συμβαίνει τίποτα απ’ όλα αυτά».

Η καχυποψία των αντιπάλων του, η αμφισβήτηση από άλλους αθλητές, οι ψίθυροι του κόσμου σε κάθε εμφάνισή του μετά την επιστροφή του στα κουλουάρ, τον Αύγουστο του 2010, στην αρχή του προκαλούσαν έντονο εκνευρισμό. Όταν, το 2015, η Nike είχε ανακοινώσει ότι επέλεξε τον Αμερικανό ως ένα από τα κεντρικά πρόσωπα της καμπάνιας της, η σπουδαία μαραθωνοδρόμος Πόλα Ράντκλιφ, που είχε χορηγό την ίδια εταιρεία, άσκησε κριτική για την στήριξη σε έναν «drug cheat», έναν αθλητή που εξαπάτησε κάνοντας χρήση απαγορευμένων ουσιών.

Ο Γκάτλιν απαντούσε, πολλές φορές, με αγένεια σε αγενείς, είναι η αλήθεια, ερωτήσεις δημοσιογράφων, οι οποίοι φρόντιζαν σε κάθε ευκαιρία να του θυμίζουν ότι ήταν πια στιγματισμένος. Μια, δυο, τρεις, συνήθισε και αποφάσισε να μην ασχολείται με το τι πιστεύει ο κόσμος γι’ αυτόν, αλλά να αποδείξει στους αγώνες ότι δεν είχε τελειώσει…

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012 και του Ρίο το 2016, στα Παγκόσμια Πρωταθλήματα της Μόσχας και τoυ Πεκίνου, το 2013 και το 2015. Πάντα στους τελικούς και πάντα βλέποντας στον τερματισμό την πλάτη του Μπολτ, ο οποίος ήταν πραγματικά ανίκητος. Ήταν, όμως, πάντα ο Γκάτλιν ο μοναδικός που μπορούσε να αμφισβητήσει την κυριαρχία του Τζαμαϊκανού, ο μοναδικός ικανός να τον απειλήσει.

Χρειάστηκε να περάσουν χρόνια για να καταφέρει να τον νικήσει. Το έκανε το βράδυ του Σαββάτου. Ούτε ο πιο ευφάνταστος (αν όχι ακραία διαστροφικός) νους θα μπορούσε να γράψει τέτοιο φινάλε στην καριέρα του Μπολτ: να ηττηθεί στην τελευταία κούρσα της καριέρας του και αυτό να συμβεί από τον αθλητή – «μίασμα». Σε ποια ταινία ο κακός τελικά θριαμβεύει; Λες και ο Τζόκερ κατάφερε να επιβληθεί του Μπάτμαν, ο Λεξ Λούθορ να επικρατήσει του Σούπερμαν. Ο ήρωας του Καλού έχασε…

Γύρο θριάμβου δεν έκανε ο Γκάτλιν. Ίσως για να αποφύγει περισσότερες αποδοκιμασίες, ίσως για να δώσει χώρο και χρόνο στον πραγματικό πρωταγωνιστή, τον «αιώνιο» αντίπαλό του, να γιορτάσει το τέλος της σπουδαίας καριέρας του. Ίσως επειδή από την ημέρα που επέστρεψε στα κουλουάρ, δεν τρέχει για να νικήσει, αλλά για να λυτρωθεί…

Kαι ίσως τελικά η λύτρωσή του να μην ήταν η νίκη του. Να ήταν η υπόκλισή του, εκείνη τη στιγμή που όλοι ήταν έναντίον του. Να ήταν το γεγονός ότι κατάφερε να ελέγξει τα συναισθήματά του και να επιδείξει πηγαίο σεβασμό, στην πιο μεγάλη στιγμή της καριέρας του, αναγνωρίζοντας ότι κάποιος άλλος υπήρξε καλύτερος από αυτόν… Και, τελικά, κατάφερε αυτός ο… απατεώνας να είναι πρωταγωνιστής σε μια από τις κορυφαίες, τις πιο όμορφες στιγμές του παγκόσμιου αθλητισμού.